Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Erbo-bruno
Plantago arenaria
Plantaginaceae
Àutri noum : Badasso, Grano-de-niero, Erbo-di-niero, Tèsto-d'aucèu.
Nom en français : Plantain des sables.
Descripcioun :L'erbo-bruno, encaro noumado badasso o grano-de-niero (en counfusioun emé Plantago arenaria), es uno planto de l'an (10 à 60 cm) que trachis dins la sablo e sus li ribo de ribiero. Es uno planto ramificado que douno d'èr à Plantago afra mai que se n'en destrìo d'un biais segur emé si bratèio de la flour coumpausado que soun mai longo qu'elo.
Usanço :Tèn soun noum de la formo de la grano que ramento aquelo de la niero. Bouta dins l'aigo, li grano gounflon proun, e acò es esta emplega en farmacìo (enca à l'ouro d'aro) e dins l'industrìo (mucilage). Ajudo à caga d'un biais dous. De nouta qu'es un farmacian de Perno-li-font, M. Terrasse, que dounè l'enavans de sa culturo en Vau-cluso, dins lis annado 1920. Vèire peréu l'erbo-di-niero.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Terraire safrous
- Ribiero
- Sablo
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Plantago arenaria Waldst. & Kit., 1802